Sztuka Mężczyzn, Kurylak: Poezja-przygotowanie do śmierci

The Tower of London

Anglia przyjęła mnie życzliwie –
Zielenią i błękitem bez mgły.
Na dziedzińcu Tower
Głaskałem ptaki miłości,
Czyli kruki oswojone
Łysiejące w słońcu czasu.
Wolny, nie czułem się podejrzanym
O zdradę lordem Hastings.

W The Globe oglądałem Romea i Julię –
Oprawę muzyczną do tego dramatu
Stanowiły polskie pieśni kościelne,
Które się unosiły jak zapach polnych kwiatów
Nad widownią
Splatano z nich wianki dla Julii... i wieńce.

Ach, ironiczni polscy poeci, znam waszą słabość
Niejeden z was
Chciałby być choćby jednym listkiem
Na wiecznie zielonym drzewie Szekspira.

Płynąłem do Anglii na okręcie Drake’a
Z Christopherem Marlowe.
Piliśmy wino
I Ktoś na nas czekał.
Marlowe: czyli leżący na marach,
Mara senna, zmarły, mar-mur, mara zza świata,
Dziecko gminu, syn szewca i gwałtowny geniusz:
Dwoma mózgami pisał Fausta.

W katedrze Canterbury widziałem córeczki diabła
Przystępujące do pierwszej komunii-
Loczki złociste i chytre oczęta...
Ogarnął mnie tam podziemny smutek
I stałem się łatwym łupem nawet dla najgłupszych demonów
Wykorzystujących niepokój mojej wyobraźni.

Później Westminster, Opactwo, Big Ben.
Zaczarowane mosty nad Tamizą-
Gdybym poznał granice swojego kryzysu!

Poezja wynika z naturalnej pracy mózgu
Wznoszącego z gliny słów konstrukcję,
Temperamenty, fantazje,
Które umożliwiają nam
Rozkoszowanie się mocą wolnego piękna upadającej chwili
Poza systemem zmodernizowanej
Demokratycznej administracji,
Poza hymnem narodowym.

Lecz poszukiwanie
Nowej religii poza granicami chrześcijaństwa
Jest w istocie błąkaniem się w ciemnościach,
Gdyż Jahwe jest Jedynym Alchemikiem,
Który w złote zboża zmienia nicość.

Słuchałem szumu zielonego drzewa,
Na którym rosły hostie.
Namiętności doprowadziły mnie do nadużyć
I spóźnionych rozczarowań.
Czy zagraża mi jakiś przypadek,
Jeśli jestem własnością Sakramentów?

To prawda, że na obraz Boga i podobieństwo
Został stworzony człowiek,
Lecz ten człowiek
Który jeszcze nie upadł
Nieznany nam, do nikogo z nas niepodobny.
Lecz wszyscy ludzie myślą jednakowo,
Gdyż nikt nie wyszedł poza granice tego życia,
W glinie tych samych słów jesteśmy pogrążeni-
Wielkości pozorne.
Mózgi wszystkich ludzi są jednakowe.
Liczy się tylko wszechmoc cudotwórstwa.

Znasz wizje które duch uczynił Tajemnicą?
Jak w powieściach Dostojewskiego otacza cię złe towarzystwo.
Królową dekadencji była Kleopatra
(dzisiaj to tylko piasek), lecz są tacy
którzy pragnęli zejść do piasku (Hamlet?).

Stendhal bez Boga zaszedł jednak bardzo wysoko.

Wszędzie w Anglii czułem obecność
Imperialnego ducha – czy to duch imaginacji?
Na wysokiej zielonej górze,
Prawie pod chmurami
Pasły się krowy.

Kościoły niech będą puste,
Bez ławek, bez krzyży bez organów,
Bez obrazów, bez posadzek –tylko jedna
Gromnica zamiast ołtarza.
I grobowce podziemne. Taka pustka umocni
Sens i ryzyko wiary. Życiem wyższym
Wypełnij tę pustkę.
To bardzo ciężka praca wiary.
Także egzystencjalny sens poezji
Polega na tym aby wyobraźnią
Wyprzedzać pewne doświadczenia.

Drzewa wielkie i mocne jak król Henryk IV!

Później muzyka bogata jak hrabstwo Gloustershire:
Purpurowe kotary, za którymi najpiękniejsze księżniczki
Schodzą w Dół,
Karety weselne i pogrzebowe
Krążące w pałacowych komnatach,
Na łąkach kufry szmaragdowe z klejnotami.
Hamlet głęboko umiłował śmierć. Błogosławiony.

Londyn-Przemyśl 1999.

motto:
Sokrates:
Życie nie zbadane jest nic nie warte.

A więc lepiej badać niż nie badać, czyli żyć jak kapusta i kartofle w szczerym polu.

A oto co wiem po wieloletnim badaniu: poecie sława po śmierci niepotrzebna.
Również dobrze można rzucać kość martwemu psu.
Kto to żywi martwe psy?
Ten, który ma urojenia.
Albo ten, który jest im coś winien.

Nie ma czasu, mijają dni, noce, wojny przychodzą i odchodzą jak diabły i czarownice.
Nie ma czasu, trzeba pisać i nie czekać na nikogo.
To, co chcesz zrobić - zrób, i nie czekaj aż ci ktoś za to zapłaci.

Sztuka mężczyzn 1, Józef Kurylak Poezja, Cz. 1: Poezja jest Sztuką przygotowania się do śmierci. Rozważania wstępne. Plan eseju.

O kim będzie rozmowa i na czym będzie polegać?

Przedmiotem rozważań będzie poezja Józefa Kurylaka – uważanego przez wielu za najlepszego polskiego poetę, przez niektórych za najlepszego polskiego poetę metafizycznego, przez innych za wirtuoza poematu. Wszystkie te określenia będą tutaj zgromadzone. Ale najpierw kilka zdjęć Kurylaka z grafiki Google:
http://images.google.pl/images?hl=pl&lr=&client=firefox-a&channel=s&rls=org.mozilla:pl:official&hs=Rd5&resnum=0&q=j%C3%B3zef%20Kurylak&um=1&ie=UTF-8&sa=N&tab=wi

Trudność z pisaniem eseju o Kurylaku (o czym wiem od kilku lat ) polega na tym, że w formie bloga nie da rady - jak się okazało również teraz po kilku miesiącach bojów - zmieścić w jednym poście tych wszystkich informacji, które są niezbędne. Postanowiłem więc podzielić ten esej na dwie części, a obecnie na tyle ile się da.

Ta część jest „Wstępem” do rozważań. Podam w nim dwie główne rzeczy: plan poszczególnych tematów oraz niezbędne informacje: o kim rozmawiamy.

Ale zanim zacznę:

Apel do wszystkich redaktorów naczelnych czasopism literackich i artystycznych

Szanowni Panowie: wszyscy cierpimy na tę samą chorobę przy fatalnych wskaźnikach czytelnictwa w Polsce, których nie było nawet za czasów komuny – jest nią nikła czytalność waszych papers. Przyczyną tego jest zubożenie społeczeństwa, zwłaszcza warstwy inteligenckiej oraz braci studentów i Naszych Kochanych Licealistów.

Jako człowiek, który od 4 już lat pracuje w sieci chciałem Wam powiedzieć, że poezja jest mało czytana gdyż jej nie ma w sieci. Poezja jest w sieci niedostępna ponieważ nie macie swoich ‘papers’ w wersji elektronicznej! Poezja jest nieobecna bo nie może być zalinkowana!

Możesz zalinkować śmiejącą się świnkę, żyrafę, słonia, najpiękniejsze kobiety Pakistanu, Indii, Mali, Bamako, Wysp Zielonego Przylądka, Panamy, wszystkich kulturystów świata, wszystkich bokserów – ale polskich czasopism literackich – nie!

Czas się obudzić Panowie – zwłaszcza, że część z Was ma na ‘papers’ dotacje od nas – podatników Skarbu Państwa. Polskie czasopisma literackie (i nie tylko) żyją nadal w epoce z przed internetu czyli w 1994 roku! Sam spis treści waszych ‘papers’ nie jest linkiem – to tylko adres Waszej Redakcji. Superważne poglądy Józefa Kurylaka na poezję, czy ważne opinie o nim – muszę przepisywać jak w 1972 roku na studiach – kiedy komunistyczna władza zakazała powszechnej dostępności kserografów z obawy przed kręceniem bibuły, przez co studenci dostawaliśmy szału; trzeba było bowiem bawić się w średniowiecznego kopistę.

A oto spis treści tej części:

A- plan wszystkich podrozdziałów,
B- pakiet informacyjny podstawowy,
C – wstępna analiza „The Tower of London” rzucona na „A-plan wszystkich podrozdziałów”
D - filmik: J. Kurylak czyta swoje wiersze podczas Jesieni Poetyckiej w 2009 w Przemyślu.

A.
1/ Techniki poetyckie, style

2/ Demonstracja rzemiosła poetyckiego
-dynamiczne i nieustające stosowanie rymów i rytmów [temat na doktorat]

3/ Dialog nieustający z:
-kulturą,
-poezją
-literaturą
-dramatem
-muzyką
-filozofią [temat na licencjat]
-teoriami poezji [temat na pracę magisterską]
-teologią: judaistyczną, chrześcijańską [temat na pracę magisterską]
-innymi religiami: buddyzmem, panteizmem

3. Dialog nieustający z przeszłością:
-swoje życie
-miasto Przemyśl
-Dolina rzeki Wiar: ta reprezentuje Harmonię Przyrody, Szczęśliwą Wyspę Człowieka [temat na licencjat]

4. Poezja:
-jako rozważanie życia
-jako nieodłączna od życia
-jako metoda przygotowania się do śmierci [temat na doktorat]

5. Dialog ze współczesnością;
-ideami społeczno-filozoficznymi
-ideami politycznymi pojmowanymi jako skutki egzystencjalno-społeczne o globalno-prowincjonalnym charakterze.

6. Wnioski końcowe
-podsumowanie
-wykaz potrzeb edytorsko-wydawniczych i bibliograficznych
-wykaz potrzeb sieciowych
-sformułowanie nowych tematów badawczych.

Esej będę pisał metodą sokratejską – tak jak nasunie się pod rozumowanie, prostymi słowami, jak wypada się pokazać człowiekowi pod maską. Jak by to określił Sokrates: „stosować metodę Reductio ad Absurdum” (Sokrates gdyby żył byłby oczywiście blogerem:)

B.

Biogram
Biogram streszczony podaje Wikpedia.pl:
http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Kurylak
Dodam , że od kilku lat Kurylak mieszka w Krakowie. Publikuje od II połowy lat 60-tych XX wieku.

Culture.pl
O litentia poetica Kurylaka pisze w culture.pl Piotr Matywiecki: umieszcza J. Kurylaka wśród 19 najważniejszych poetów polskich średniego pokolenia:
http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/es_przeglad_wydarzen_poetyckich
http://www.culture.pl/en/culture/artykuly/es_przeglad_wydarzen_poetyckich

Z tezą Piotra Matywieckiego, cyt.: „niedzisiejszy perfekcjonizm nadaje utworom powagę formy - jednakże bez koturnu, bez napuszenia”– nie zgadzamy się całkowicie, to znaczy ja i mój kolega z Japonii:

za: fotopolis.pl

Wręcz odwrotnie: środki i techniki poetyckie stosowane przez Józefa Kurylaka uważamy za bardzo nowoczesne, czego będziemy dowodzić w eseju.

Wykaz opublikowanych tomów, będący jednocześnie Bibliografią podstawową:
.Kurylak J. (1990) Ziemskie prochy : Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów. Stron 108. [Nagroda im. Kazimiery Iłłakowiczówny]

.Kurylak J. (1991) Jasno ciemno : Wydawnictwo Przedświt, Warszawa. Stron 72. [Nagroda Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 1991]

.Kurylak J. (1993) Kołatanie do bramy : Oficyna Wydawnicza Latona, Warszawa. Stron 96 [Nagroda Warszawskiej Premiery Literackiej za książkę marca 1994. Uroczysty wieczór promocyjny w Klubie Księgarza w Warszawie 22 marca 1994, uświetnił swoim czytaniem wierszy Kurylaka śp.. Zbigniew Zapasiewicz].

.Kurylak J. (1994) Tragedia zwierząt : Wydawnictwo Gdzie Indziej, Przemyśl. Stron 46.

.Kurylak J. (1995) Góra duchów : Oficyna Wydawnicza Latona, Warszawa. Stron 100.

.Kurylak J. (1998) Dolina poetów nad Wiarem : Biblioteka Magazynu Literackiego tom X. Magazyn Literacki/herbud s.c., Warszawa. Stron 96.

.Kurylak J. (2001) Zmierzch jest doktorem filozofii : Wydawnictwo Nowy Świat, Warszawa. Stron 112.

.Kurylak J. (2002) Wojna tajemnic : Wydawnictwo Nowy Świat, Warszawa. Stron 56.

.Kurylak J. Staw chorążego : Biblioteka „Nowej Okolicy Poetów” – tom 16. Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, Rzeszów. Stron 56.

.Kurylak J. (2008) Chłop i poeta : Biblioteka „Toposu”, T. 37. Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot. Stron 56.

Bibliografia za lata 1988-1998, przez Instytut Badań Literackich w Poznaniu
http://pbl.ibl.poznan.pl/dostep/index.php?s=d_biezacy&f=zapisy&p_tworcaid=3084

Ostatnie publikacje J. Kurylaka
Topos 1-2 (2009) 19-23. wiersze : Schody, Bicie mojego serca, Ogon, Zegar słoneczny.
Nowa Okolica Poetów30 (2009) 17-20, 160-162, 163-169. wiersze : Pamięci mojej siostry Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej, Spowiedź Jesienina, Siergiej Jesienin w tłumaczeniu Józefa Kurylaka.
Twórczość10 (2008) 24-27. wiersze : Deszcz jesienny, Szept, Wysoka trawa, Piłka nożna.
Nowa Okolica Poetów 24 (2007) 6-11. wiersze: Fatum, Zegar Elsynoru, Gałczyński.
Nowa Okolica Poetów24 (2007) 12-19. wywiad: Józefa Kurylaka rozmowa z żoną o poezji.